Cách bảo vệ mắt an toàn với nắng nóng ngày hè
Đeo kính mát có chức năng chống 100% tia UV, bởi loại bức xạ này có thể làm tăng nguy cơ đục thể thủy tinh và ung thư mắt. cay ghep implant o dau tot tphcm nha khoa thuan kieu chuyen cay ghep implant, nieng rang ho mom moc lech, tay trang rang, trong rang su gia dep tai Q5, TPHCM.
Nhiều người thường chỉ chăm chút bảo vệ làn da mà quên bảo vệ mắt trước nắng hè. Khoa học đã chứng minh phơi nhiễm thái quá với ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ hình thành và phát triển đục thể thủy tinh, một số loại ung thư của mắt. Đây đều là ảnh hưởng do tia UV.
Việc phát xạ tia UV có thể hình thành từ ánh sáng mặt trời trong tự nhiên hoặc các nguồn phát nhân tạo từ máy móc đều có thể gây ra một số bệnh lý tại mắt, trên phần bề mặt nhãn cầu như giác mạc, thể thủy tinh... Đặc biệt, ánh nắng mặt trời phản xạ từ cát trắng và nước có thể gây ra viêm giác mạc do ánh sáng.
Để bảo vệ mắt trước ánh sáng mặt trời, Hội Nhãn khoa Mỹ khuyên:
Mang kính râm có gắn mác loại trừ 100% tia UV
- Nên dùng kính ngăn được cả tia UV A và B, kính gắn mác UV400 hoặc 100% UV protection.
- Chọn gọng kính có vành rộng sao cho ánh sáng không thể đi vào mắt bạn từ phía bên.
- Nếu bạn dùng kính tiếp xúc loại chống tia UV vẫn nên đeo thêm kính râm bổ trợ.
Đội mũ đi kèm với đeo kính
Mũ rộng vành là tốt nhất.
Đừng lơ là với trẻ em
Tốt nhất là không để trẻ chơi nắng vào buổi trưa, bị chiếu nắng trực tiếp, luôn cho trẻ đeo kính đội mũ bất cứ khi nào phải ra nắng.
Bóng mây không cản được tia UV
Tia xạ trong ánh sáng mặt trời có thể xuyên qua mây mù, gây hại quanh năm chứ không phải chỉ riêng mùa hè.
Cảnh giác với tia UV đậm độ cao
Ánh sáng mặt trời có đậm độ tia UV cao nhất vào buổi trưa và đầu giờ chiều. Tia UV cũng tăng mạnh cùng với độ cao địa lý, rất mạnh khi phản xạ từ nước và băng tuyết.
Sơ cứu
Nếu thấy mắt bị bỏng rát, chảy nước mắt giàn giụa, giảm thị lực sau khi tắm nắng quá mức, hãy tự sơ cứu như sau:
- Chườm lạnh quanh mắt, đắp khăn lạnh cũng được.
- Nhỏ nước mắt nhân tạo hoặc nước muối sinh lý liên tục.
- Đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt.
I. Những nguy hại cho mắt do nắng mạnh
Cũng giống như da, khi ra nắng nhiều sau 1 thời gian tia nắng chói có thể gây thương tổn cho các cơ quan mắt.
1. Viêm giác mạc do nắng
Người ta gọi đó là giác mạc bị trúng nắng, gây 1 phản ứng cấp tính do lượng tia UV quá nhiều, thường thấy khi ta đến các vùng núi, cường độ tia sáng quá mạnh như phản chiếu trên tuyết. Đó là bệnh mắt do tuyết, làm mắt đau có cảm giác như phỏng nặng hay có cát trong mắt. Mắt bị đỏ và luôn luôn sợ sáng.
Làm sao chữa: Nhỏ những thuốc làm dịu mắt và chống viêm như các loại nước mắt nhân tạo, thuốc nhỏ Visine, Rohto. nằm nghỉ nơi có bóng mát. Để ý viêm giác mạc có thể nặng nếu ta không chú ý chăm sóc đến mắt và có thể thành kinh niên kết sẹo làm mắt mờ.
2. Phỏng võng mạc
Thương tổn ở mắt có thể sâu hơn nếu ánh sáng mạnh tác động vào võng mạc, đó là 1 màng gồm những tế bào thần kinh nhạy cảm với ánh sáng (tế bào nón và tế bào gậy). Lớp thần kinh võng mạc này có thể bị phỏng nếu nhìn ánh sáng quá mạnh hay quá lâu như khi nhìn vào đèn hàn xì hay nhìn nhật thực mà không đeo kính sậm.
Làm sao chữa: Một khi tế bào thần kinh đã bị phỏng nặng hay bị cháy thì tế bào không tái sinh được, lúc đó nhìn mờ hoặc có thể bị mù lòa. Cách đề phòng duy nhất là đeo kính thích hợp và tránh nhìn vào những nơi ánh sáng mạnh.
3. Cườm (đục thủy tinh thể)
Những tia UV cũng gây ra những phản ứng hóa học ở trong thủy tinh thể làm nó dầy thêm và bị đục gây nhìn mờ dần. Những người ra nắng nhiều hay tắm nắng có nguy cơ bị cườm ở tuổi trẻ hơn 40-50 tuổi. Nếu nắng chói không phải là một nguyên nhân hàng đầu gây ra cườm (cườm có thể do tiểu đường, suy dinh dưỡng, di truyền.) thì nó cũng làm tăng tiến trình lão hóa ở mắt.
4. Suy thoái hoàng điểm
Bệnh này có liên quan đến tuổi già, đây là 1 bệnh thấy rất nhiều với tỷ lệ 20-30% ở các nước Âu Mỹ, ở những người tuổi từ 65 trở lên. Bệnh do sự hủy hoại của lớp thần kinh ở vùng hoàng điểm (trung tâm võng mạc) là vùng để ta nhìn thấy các chi tiết và nhìn được màu sắc. Khi đọc sách hay nhìn gần thấy rất khó khăn và mỏi mệt trong khi đó nhìn ngoại biên vẫn rõ. Ánh nắng tác động như 1 yếu tố nguy cơ gây bệnh nặng thêm.
Làm sao chữa: Hiện nay bệnh chưa có thuốc chữa, laser chỉ chữa được 1 dạng bệnh nào đó với tỷ lệ khoảng 10% để ngăn ngừa bệnh khỏi nặng thêm mà thôi.
II. Hãy để ý đến những mắt dễ nhạy cảm với nắng
1. Ở trẻ em
Mắt trẻ em, nhất là ở tuổi ấu thơ rất nhạy cảm với ánh sáng vì đồng tử lớn và các mô còn ít sắc tố. Thủy tinh thể ở người ta khi đến 25 tuổi mới ngăn chặn được tia UV nhiều nhất. Bảo vệ mắt mục đích để ngăn ngừa những độc hại do nắng chói tác động lên thủy tinh thể và võng mạc. Vì vậy người ta phải cho trẻ đeo kính khi ra nắng để tránh những độc hại này.
Cho trẻ đeo kính có lọc tia UV cao và có chất lượng tốt. Nếu trẻ không chịu đeo kính hãy cho trẻ đội mũ rộng vành hay có tấm che trước mắt.
2. Người lớn tuổi
Nên cẩn thận để tránh bị cườm hay suy thoái hoàng điểm. Hãy luôn luôn đeo kính chất lượng tốt khi ra nắng vì nó có nhiều điểm lợi: Tránh được tia độc hại, làm dịu mắt, đỡ mỏi mắt và mắt đỡ khô.
3. Những người có mắt trong
Dễ nhạy cảm với nắng hơn là những người mắt có màu sậm. Vì thế tùy theo sự chịu đựng của từng người mà đeo các loại kính thuốc cho thích hợp để chống lại các tác hại của nắng.
III. Hãy biết chọn loại kính nào
Có 2 tiêu chuẩn để chọn:
Kính phải lọc được tia UV: Tính chất này không phải là do màu của kính mà do cấu tạo của kính. Kính màu chỉ ngăn được các tia sáng mà ta nhìn thấy được, nhưng không có khả năng ngăn chặn được tia UV mà mắt không nhìn thấy. Những kính lọc tia UV được chia thành 5 loại đánh số từ 0-4. Hầu hết những kính cận viễn loại tốt đều lọc được tia UV cũng như kính tiếp xúc. Tuy nhiên ra nắng chói cũng cần phải có kính chống nắng.
Hình dạng: Những tia sáng độc hại có thể chiếu vào mắt từ phía bên vì thế có thể chọn loại kính dạng khum ôm bọc lấy toàn thể mọi phía của mắt khi cần phải ra nắng thời gian lâu dài.
Bảo vệ mắt trong mùa hè nắng nóng
IV. Những nơi nào cần phải chú ý để đeo kính
Việc bảo vệ cho mắt không phải chỉ giới hạn ở những ngày hè mà cần phải đeo kính chống nắng ở tất cả những nơi nào có nắng nhiều hay ánh sáng phân tán mạnh.
1. Trong cuộc sống hàng ngày
Mắt có thể thường xuyên tiếp xúc với tia UV như khi ở thành phố nhìn những mặt nhà màu trắng phản chiếu mạnh, những nội thất bằng kính phản chiếu những tia sáng mạnh. Ở miền quê, ngay cả các bãi cỏ cũng phản chiếu 10% tia UV. Vì vậy ta luôn luôn có saün kính đem theo.
Nếu làm việc ở ngoài trời, ở thành phố hay ở vùng quê, bất cứ khi nào cần cũng nên đeo kính và luôn luôn nghĩ đến việc bảo vệ mắt khi hoạt động gần với các mặt phản chiếu như khi đi câu, tắm hồ bơi. Vào mùa hè tránh ra ngoài vào những giờ nắng chói từ 12 giờ đến 15 giờ chiều, ngay cả khi trời có ít mây cũng tránh nhìn lên trời thời gian lâu với mắt trần, vì mây không ngăn cản được tia UV.
2. Ở vùng núi
Sự phản chiếu của tia UV thay đổi với tính chất ở dưới đất. Nơi có tuyết phản chiếu 85% tia UV. Ở vùng cao thì mắt càng dễ bị khô, ít được nước mắt che chở như vậy nguy hại cho mắt tăng cao.
3. Ở vùng biển
Phổ biến ở nước ta vì là xứ nhiệt đới, biển lại nhiều có nhiều cát trắng do đó nguy cơ tia UV vào mắt cũng nhiều, như nơi có cát phản chiếu 10%, nước biển 20% tia UV, và khi biển yên không sóng độ phản chiếu lại nhiều hơn vì mặt nước biển tác động như 1 tấm gương. Vì thế hãy đeo kính bất cứ khi nào ra ngoài biển: nằm trên bãi, đi trên tàu hay nằm trên bờ biển. Ngoài ra cũng còn để ý đến khí hậu: khi trời càng nóng, mắt càng khô thì nguy hại của tia độc hại càng nhiều.
Nhiều người thường chỉ chăm chút bảo vệ làn da mà quên bảo vệ mắt trước nắng hè. Khoa học đã chứng minh phơi nhiễm thái quá với ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ hình thành và phát triển đục thể thủy tinh, một số loại ung thư của mắt. Đây đều là ảnh hưởng do tia UV.
Việc phát xạ tia UV có thể hình thành từ ánh sáng mặt trời trong tự nhiên hoặc các nguồn phát nhân tạo từ máy móc đều có thể gây ra một số bệnh lý tại mắt, trên phần bề mặt nhãn cầu như giác mạc, thể thủy tinh... Đặc biệt, ánh nắng mặt trời phản xạ từ cát trắng và nước có thể gây ra viêm giác mạc do ánh sáng.
Để bảo vệ mắt trước ánh sáng mặt trời, Hội Nhãn khoa Mỹ khuyên:
Mang kính râm có gắn mác loại trừ 100% tia UV
- Nên dùng kính ngăn được cả tia UV A và B, kính gắn mác UV400 hoặc 100% UV protection.
- Chọn gọng kính có vành rộng sao cho ánh sáng không thể đi vào mắt bạn từ phía bên.
- Nếu bạn dùng kính tiếp xúc loại chống tia UV vẫn nên đeo thêm kính râm bổ trợ.
Đội mũ đi kèm với đeo kính
Mũ rộng vành là tốt nhất.
Đừng lơ là với trẻ em
Tốt nhất là không để trẻ chơi nắng vào buổi trưa, bị chiếu nắng trực tiếp, luôn cho trẻ đeo kính đội mũ bất cứ khi nào phải ra nắng.
Bóng mây không cản được tia UV
Tia xạ trong ánh sáng mặt trời có thể xuyên qua mây mù, gây hại quanh năm chứ không phải chỉ riêng mùa hè.
Cảnh giác với tia UV đậm độ cao
Ánh sáng mặt trời có đậm độ tia UV cao nhất vào buổi trưa và đầu giờ chiều. Tia UV cũng tăng mạnh cùng với độ cao địa lý, rất mạnh khi phản xạ từ nước và băng tuyết.
Sơ cứu
Nếu thấy mắt bị bỏng rát, chảy nước mắt giàn giụa, giảm thị lực sau khi tắm nắng quá mức, hãy tự sơ cứu như sau:
- Chườm lạnh quanh mắt, đắp khăn lạnh cũng được.
- Nhỏ nước mắt nhân tạo hoặc nước muối sinh lý liên tục.
- Đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt.
I. Những nguy hại cho mắt do nắng mạnh
Cũng giống như da, khi ra nắng nhiều sau 1 thời gian tia nắng chói có thể gây thương tổn cho các cơ quan mắt.
1. Viêm giác mạc do nắng
Người ta gọi đó là giác mạc bị trúng nắng, gây 1 phản ứng cấp tính do lượng tia UV quá nhiều, thường thấy khi ta đến các vùng núi, cường độ tia sáng quá mạnh như phản chiếu trên tuyết. Đó là bệnh mắt do tuyết, làm mắt đau có cảm giác như phỏng nặng hay có cát trong mắt. Mắt bị đỏ và luôn luôn sợ sáng.
Làm sao chữa: Nhỏ những thuốc làm dịu mắt và chống viêm như các loại nước mắt nhân tạo, thuốc nhỏ Visine, Rohto. nằm nghỉ nơi có bóng mát. Để ý viêm giác mạc có thể nặng nếu ta không chú ý chăm sóc đến mắt và có thể thành kinh niên kết sẹo làm mắt mờ.
2. Phỏng võng mạc
Thương tổn ở mắt có thể sâu hơn nếu ánh sáng mạnh tác động vào võng mạc, đó là 1 màng gồm những tế bào thần kinh nhạy cảm với ánh sáng (tế bào nón và tế bào gậy). Lớp thần kinh võng mạc này có thể bị phỏng nếu nhìn ánh sáng quá mạnh hay quá lâu như khi nhìn vào đèn hàn xì hay nhìn nhật thực mà không đeo kính sậm.
Làm sao chữa: Một khi tế bào thần kinh đã bị phỏng nặng hay bị cháy thì tế bào không tái sinh được, lúc đó nhìn mờ hoặc có thể bị mù lòa. Cách đề phòng duy nhất là đeo kính thích hợp và tránh nhìn vào những nơi ánh sáng mạnh.
3. Cườm (đục thủy tinh thể)
Những tia UV cũng gây ra những phản ứng hóa học ở trong thủy tinh thể làm nó dầy thêm và bị đục gây nhìn mờ dần. Những người ra nắng nhiều hay tắm nắng có nguy cơ bị cườm ở tuổi trẻ hơn 40-50 tuổi. Nếu nắng chói không phải là một nguyên nhân hàng đầu gây ra cườm (cườm có thể do tiểu đường, suy dinh dưỡng, di truyền.) thì nó cũng làm tăng tiến trình lão hóa ở mắt.
4. Suy thoái hoàng điểm
Bệnh này có liên quan đến tuổi già, đây là 1 bệnh thấy rất nhiều với tỷ lệ 20-30% ở các nước Âu Mỹ, ở những người tuổi từ 65 trở lên. Bệnh do sự hủy hoại của lớp thần kinh ở vùng hoàng điểm (trung tâm võng mạc) là vùng để ta nhìn thấy các chi tiết và nhìn được màu sắc. Khi đọc sách hay nhìn gần thấy rất khó khăn và mỏi mệt trong khi đó nhìn ngoại biên vẫn rõ. Ánh nắng tác động như 1 yếu tố nguy cơ gây bệnh nặng thêm.
Làm sao chữa: Hiện nay bệnh chưa có thuốc chữa, laser chỉ chữa được 1 dạng bệnh nào đó với tỷ lệ khoảng 10% để ngăn ngừa bệnh khỏi nặng thêm mà thôi.
II. Hãy để ý đến những mắt dễ nhạy cảm với nắng
1. Ở trẻ em
Mắt trẻ em, nhất là ở tuổi ấu thơ rất nhạy cảm với ánh sáng vì đồng tử lớn và các mô còn ít sắc tố. Thủy tinh thể ở người ta khi đến 25 tuổi mới ngăn chặn được tia UV nhiều nhất. Bảo vệ mắt mục đích để ngăn ngừa những độc hại do nắng chói tác động lên thủy tinh thể và võng mạc. Vì vậy người ta phải cho trẻ đeo kính khi ra nắng để tránh những độc hại này.
Cho trẻ đeo kính có lọc tia UV cao và có chất lượng tốt. Nếu trẻ không chịu đeo kính hãy cho trẻ đội mũ rộng vành hay có tấm che trước mắt.
2. Người lớn tuổi
Nên cẩn thận để tránh bị cườm hay suy thoái hoàng điểm. Hãy luôn luôn đeo kính chất lượng tốt khi ra nắng vì nó có nhiều điểm lợi: Tránh được tia độc hại, làm dịu mắt, đỡ mỏi mắt và mắt đỡ khô.
3. Những người có mắt trong
Dễ nhạy cảm với nắng hơn là những người mắt có màu sậm. Vì thế tùy theo sự chịu đựng của từng người mà đeo các loại kính thuốc cho thích hợp để chống lại các tác hại của nắng.
III. Hãy biết chọn loại kính nào
Có 2 tiêu chuẩn để chọn:
Kính phải lọc được tia UV: Tính chất này không phải là do màu của kính mà do cấu tạo của kính. Kính màu chỉ ngăn được các tia sáng mà ta nhìn thấy được, nhưng không có khả năng ngăn chặn được tia UV mà mắt không nhìn thấy. Những kính lọc tia UV được chia thành 5 loại đánh số từ 0-4. Hầu hết những kính cận viễn loại tốt đều lọc được tia UV cũng như kính tiếp xúc. Tuy nhiên ra nắng chói cũng cần phải có kính chống nắng.
Hình dạng: Những tia sáng độc hại có thể chiếu vào mắt từ phía bên vì thế có thể chọn loại kính dạng khum ôm bọc lấy toàn thể mọi phía của mắt khi cần phải ra nắng thời gian lâu dài.
Bảo vệ mắt trong mùa hè nắng nóng
IV. Những nơi nào cần phải chú ý để đeo kính
Việc bảo vệ cho mắt không phải chỉ giới hạn ở những ngày hè mà cần phải đeo kính chống nắng ở tất cả những nơi nào có nắng nhiều hay ánh sáng phân tán mạnh.
1. Trong cuộc sống hàng ngày
Mắt có thể thường xuyên tiếp xúc với tia UV như khi ở thành phố nhìn những mặt nhà màu trắng phản chiếu mạnh, những nội thất bằng kính phản chiếu những tia sáng mạnh. Ở miền quê, ngay cả các bãi cỏ cũng phản chiếu 10% tia UV. Vì vậy ta luôn luôn có saün kính đem theo.
Nếu làm việc ở ngoài trời, ở thành phố hay ở vùng quê, bất cứ khi nào cần cũng nên đeo kính và luôn luôn nghĩ đến việc bảo vệ mắt khi hoạt động gần với các mặt phản chiếu như khi đi câu, tắm hồ bơi. Vào mùa hè tránh ra ngoài vào những giờ nắng chói từ 12 giờ đến 15 giờ chiều, ngay cả khi trời có ít mây cũng tránh nhìn lên trời thời gian lâu với mắt trần, vì mây không ngăn cản được tia UV.
2. Ở vùng núi
Sự phản chiếu của tia UV thay đổi với tính chất ở dưới đất. Nơi có tuyết phản chiếu 85% tia UV. Ở vùng cao thì mắt càng dễ bị khô, ít được nước mắt che chở như vậy nguy hại cho mắt tăng cao.
3. Ở vùng biển
Phổ biến ở nước ta vì là xứ nhiệt đới, biển lại nhiều có nhiều cát trắng do đó nguy cơ tia UV vào mắt cũng nhiều, như nơi có cát phản chiếu 10%, nước biển 20% tia UV, và khi biển yên không sóng độ phản chiếu lại nhiều hơn vì mặt nước biển tác động như 1 tấm gương. Vì thế hãy đeo kính bất cứ khi nào ra ngoài biển: nằm trên bãi, đi trên tàu hay nằm trên bờ biển. Ngoài ra cũng còn để ý đến khí hậu: khi trời càng nóng, mắt càng khô thì nguy hại của tia độc hại càng nhiều.
